System planowania przestrzennego

Punktem wyjścia jest ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 roku wraz z późniejszymi poprawkami.

System winien zapewniać ład przestrzenny i realizację podstawowych celów polityki przestrzennej.
System jest hierarchiczny i składa się z trzech poziomów planowania przestrzennego.

Generalną zasadą jest to, aby plany powstające na szczeblu niższym uwzględniały ustalenia i wytyczne wskazane w planach nadrzędnych.

Pozwala to zachować kompleksowe podejście do planowania przestrzennego od ogółu (np. drogi krajowe, ponadlokalne inwestycje celu publicznego), do szczegółu (np. drogi lokalne, ustalenia warunków zabudowy dla pojedynczych działek budowlanych).

Zanim przejdziemy dalej warto przypomnieć sobie czym jest urbanistyka.

Urbanistyka to nauka zajmująca się zasadami budowy, zabudowy miast i osiedli oraz wszystkimi problemami związanymi z ich planowym urządzaniem i zorganizowaniem pod względem technicznym, gospodarczym, społecznym i kulturalnym.

Jakie są cele planowania przestrzennego ?

Możemy tu wyróżnić trzy cele:

• Cele gospodarcze - zmierzające do maksymalizacji dochodu narodowego
• Cele społeczne (socjalne) - zmierzające do wyrównywanie poziomu życia ludności
• Cele ekologiczne - mające na uwadze zachowanie i utrzymanie równowagi środowiska ekologicznego

Głównymi celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:

• wydzielanie gruntów pod drogi publiczne, drogi rowerowe i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji
• budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, budowa przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń
• budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania

Inaczej mówiąc chodzi o zapewnienie dostępu do dróg, racjonalny transport publiczny, wyposażenie w sieci wodociągowe, kanalizacyjne, elektroenergetyczne, gazowe, ciepłownicze oraz sieci i urządzenia telekomunikacyjne,

Jakie są kluczowe zasady planowania przestrzennego ?

Mówiąc o zasadach warto przytoczyć tu fragmenty ustawy o planowaniu przestrzennym, która definiuje czym jest "ład przestrzenny" i "interes publiczny" które to terminy są niezwykle ważne z punktu widzenia obywatela. To one określają w jakim otoczeniu będziemy żyli i mieszkali. Czy będzie to otoczenie ładne, funkcjonalne i przyjazne dla nas, i naszych dzieci, czy też będzie nijakie, zaniedbane, dysfunkcyjne i brzydkie.

  Ład przestrzenny  

Przez "ład przestrzenny" należy rozumieć takie kształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne;

  Interes publiczny  

Pod pojęciem "interes publiczny" należy rozumieć uogólniony cel dążeń i działań, uwzględniających zobiektywizowane potrzeby ogółu społeczeństwa lub lokalnych społeczności, związanych z zagospodarowaniem przestrzennym;

  Co jeszcze jest istotne w planowaniu przestrzennym

• Takie kształtowanie struktur przestrzennych, które prowadzi do minimalizowania transportochłonności układu przestrzennego
• Lokalizowanie nowej zabudowy mieszkaniowej w sposób umożliwiający mieszkańcom maksymalne wykorzystanie publicznego transportu zbiorowego jako podstawowego środka transportu
• Ochrona istniejącego już stanu zagospodarowania terenu

Planowanie odbywa się na trzech poziomach

• Poziom krajowy
• Poziom regionalny (wojewódzki)
• Poziom lokalny

Poziomy te mają charakter hierarchiczny. Oznacza to, że poziom krajowy jest nadrzędnym wobec planowania regionalnego i loklanego, zaś poziom regionalny (w województwie) jest nadrzędny wobec planowania lokalnego w miastach i gminach.
ciąg dalszy w cz.2