Budowa domu - rodzaje stropów

Strop to przegroda pozioma pomiędzy kondygnacjami budynku.
Można je klasyfikować wg różnych kryteriów.
W zależności od rodzaju materiałów stosowanych konstrukcję strop można wyróżnić: stropy drewniane, stropy stalowe, stropy żelbetowe, stropy z betonu sprężonego. Występują też stropy o mieszanej konstrukcji: ceramiczno-żelbetowe, stalowo-betonowe, stalowo-ceramiczne, stropy żelbetowe.
W zależności od przeznaczenia funkcjonalnego i występowania w budynku możemy wyróżnić: stropy nad piwnicami, stropy międzykondygnacyjne, stropy poddasza. oraz stropy, które w połączeniu z konstrukcją dachu tworzą tzw. stropodachy.
Biorąc pod uwagę rodzaj konstrukcji nośnej: stropy płytowe zbrojone jednokierunkowo lub krzyżowo, płytowo-belkowe, gęstożebrowe, kasetonowe.
Można jeszcze dzielić stropy na palne, niepalne - ze względu na odporność na ogień użytego do konstrukcji materiału.

Konstrukcje stropowe najczęściej stosowane przy budowie domów

Stropy o konstrukcji drewnianej

W budownictwie to najstarszy rodzaj stropów używanych do budowy domów.
Często stosowany w konstrukcjach domów jednorodzinnych, szczególnie w budynkach parterowych, i w technologii lekkiego szkieletu drewnianego, gdzie najczęściej występuje jako strop belkowy - tzn. o konstrukcji nośnej z belek ułożonych jednokierunkowo. Zalecane do stosowania w budynkach o prostych kształtach i niewielkich rozpiętościach.
Konstrukcja składa się z gęsto rozmieszczonych żeber i poszycia.
Tarcica powinna być z czterech stron strugana, co zwiększa jej odporność na działanie ognia (zapalność). Dodatkowo stosuje się obecnie zabezpieczenie w postaci impregnacji przeciw korozji biologicznej oraz zwiększającej odporność ogniową.

Zalety stropów drewnianych

Stropy drewniane są znacznie lżejsze od żelbetowych, tańsze w realizacji oraz zapewniają łatwość wykonania wszelkich przeróbek już w trakcie użytkowania. Do montażu nie wymagają przy tym użycia ciężkiego sprzętu. Łatwość wykonania, możliwość wykonania w warunkach zimowych, szybkość montażu, dobra izolacyjność cieplna, odporność na działanie gazów agresywnych, niski koszt wykonania. Stropy te mogą być obciążane zaraz po wykonaniu. Można też wykorzystać konstrukcje drewniane stropu, jako elementy dekoracyjne, które tworzą niepowtarzalny klimat wnętrz.

Wady stropów drewnianych

Większa łatwopalność - mała odporność ogniowa, podatność na korozję biologiczną (gnicie i zagrzybienie), mniejsza sztywność i twardość, gorsza akustyka. Drewno najczęściej jest zabezpieczane bardzo skutecznymi preparatami, niwelującymi w dużym stopniu te wady. Ognioodporność stropu można też dodatkowo zwiększyć, obkładając go obustronnie ognioodpornymi płytami gipsowo-kartonowymi lub gipsowo-włóknowymi. Słabszą akustykę niweluje się układając izolację zarówno między belkami, jak i w podłodze oraz stosując podłogi pływające.

Stropy monolityczne o konstrukcji żelbetowej

Są to stropy gdzie konstrukcją nośną jest płyta żelbetowa - wylewana na budowie.
Wymaga to ułożenia szalunków na całej powierzchni pod stropem i solidnego podstemplowania. W szalunku układane są pręty zbrojenia głównego oraz pręty rozdzielcze, stabilizujące rozstaw zbrojenia głównego. Po zazbrojeniu prętami strop wypełnia się mieszanką betonową o konsystencji pozwalającej na dokładne wypełnienie szalunku. W trakcie betonowania warto mieszankę betonową zawibrować.
Ich konstrukcja może być jednokierunkowo-zbrojona lub krzyżowo-zbrojona. Zależy to od rozmiarów stropu i jego układu statycznego - czyli jak jest on oparty na ścianach. Płyty jednokierunkowo zbrojone mają mniejszą sztywność niż krzyżowo-zbrojone. Zazwyczaj też płyty krzyżowo-zbrojone mogą być wykonywane jako cieńsze. Ale o tych wszystkich sprawach decyduje konstruktor.

Zalety stropów żelbetowych

Stropy monolityczne cechuje duża odporność ogniowa i dobra izolacyjność akustyczna - płyta gr. 14cm całkowicie tłumi drgania. Płyta stropowa pracuje jako tarcza, usztywniając dodatkowo konstrukcję całego budynku, korzystnie współpracuje z konstrukcja nośną budynku, spajając ją dodatkowo. Dzięki temu wzmacnia budynek na działanie sił wywołanych nierównomiernym osiadaniem gruntu, silnymi wiatrami i wstrząsami - dobrze znoszą obciążenia dynamiczne.
Takie stropy są bardzo trwałe i umożliwiają przenoszenie dużych obciążeń. Strop żelbetowy to swoboda w sytuowaniu ścian działowych, możliwość oparcia słupów więźby dachowej na stropie. Nie wymagają użycia dźwigu do budowy. Strop żelbetowy to rozwiązanie najbardziej uniwersalne, pozwalające na łatwe wprowadzenie zmian na etapie budowy domu. Stropy monolityczne wylewane można wykonywać nad pomieszczeniami o dowolnych kształtach, co nie zawsze jest możliwe przy stropach gęstożebrowych

Wady stropów żelbetowych

Duża pracochłonność wykonania. Na dodatek tego rodzaju stropy powinny go wykonywać fachowe ekipy, gdyż strop wykonywany sposobem gospodarczym bez fachowego nadzoru może być przyczyną błędów konstrukcyjnych. A naprawa źle wykonanych stropów jest bardzo trudna, czasochłonna i kosztowna.
Stropy żelbetowe to konieczność solidnego stemplowania i pełnego deskowania całej powierzchni stropu, to znaczne zużycie drewna do deskowań. Potrzebny jest stosunkowo długi czas do uzyskania pełnej wytrzymałości - uzyskuje ją po 28 dniach.

Stropy żelbetowe gęstożebrowe

Stropy gęstożebrowe składają się z belek żelbetowych stanowiących nośne (konstrukcyjne) żebra stropu i pustaków, którymi wypełnia się przestrzeń między belkami. Żebra (belki nośne) mogą być wykonywane na budowie lub dostarczane jako elementy prefabrykowane. Pustaki mogą zostać wykonane z różnych materiałów (ceramika, beton zwykły lub lekki, beton komórkowy, styropian wypełniany betonem).
Stropy te (belki nośne) najczęściej wymagają stemplowania w trakcie wykonywania. Po ułożeniu pustaków cały strop zalewa się mieszanką betonową. Stemple podpierające zdejmuje się dopiero po uzyskaniu przez beton docelowej wytrzymałości. Montaż nie jest skomplikowany. Nie wymaga użycia dźwigu.

Wśród stropów gęstożebrowych często na budowie domu stosowane są stropy Akermana, strop Teriva, strop Fert

Uwaga - ważne przy stropach gęstożebrowych.
Dookoła stropu na ścianach trzeba wykonać tzw. wieńce żelbetowe, które pełnią bardzo ważną funkcję spajającą strop. Wieniec żelbetowy to rodzaj belki betonowej zbrojonej ukrytej w ścianie wiążącej konstrukcyjnie strop po obwodzie. Dodatkowo, w celu zapobieganiu klawiszowania stropu, stosuje się żebra rozdzielcze w kierunku prostopadłym do belek nośnych stropu. W miejscach, gdzie na stropie będą ścianki działowe murowane stosuje się ukryte w stropie belki żelbetowe wzmacniające.

Strop Akermana

Wykonywany jest z pustaków ceramicznych na deskowaniu ażurowym. Podczas montażu wykonuje się pełne lub pasmowe deskowania, na którym układane są pustaki.
Jest to strop monolityczny z wypełnieniem pustakami ceramicznymi. Jego cechą charakterystyczną jest brak prefabrykowanych belek.
W powstałe przestrzenie między pustakami układa się zbrojenie wynikające z obliczeń wytrzymałościowych. Ze względu na kształt przekroju są to pojedyncze pręty o średnicy 10-20mm. Na koniec zalewa się wszystko mieszanką betonową.
Wykonanie takiego stropu jest dość proste i nie wymaga użycia dźwigu. Można go wykonać systemem gospodarczym. Cechuje je umiarkowana odporność ogniowa.
Na rysunkach obok przedstawiono szczegóły stropu Akermana.

Strop Teriva

To często spotykany typ stropów gęstożebrowych składający się z części drobnowymiarowych.
Elementem nośnym stropu są prefabrykowane belki żelbetowe, między którymi umieszcza się pustaki stropowe - najczęściej są to pustaki betonowe. Całość zalewa się mieszanką betonową. Zaleca się podstęplowanie belek do czasu stwardnienia betonu i osiągnięcia odpowiedniej wytrzymałości. Taka konstrukcja sprawia, że strop jest jednocześnie i lekki, i bardzo wytrzymały. Co istotne, przeznaczony jest on do montażu ręcznego - nie wymaga więc użycia ciężkiego sprzętu, a więc można go łatwo wykonać sposobem gospodarczym.
Należy zwracać uwagę na dociążanie stropu w pierwszych kilku tygodniach od momentu montażu - może klawiszować, czyli jego belki nośne (żebra) mogą się niezależnie od siebie uginać, a to objawia się rysami i pęknięciami na suficie wzdłuż ich krawędzi
Tego rodzaju strop nie daje swobody przesuwania i zmian w układzie ścian działowych sytuowanych na stropie W przypadku ścian równoległych do żeber stropu wymagane są dodatkowe wzmocnienia. Również przy opierania słupów więźby dachowej wymagane jest zaprojektowanie wzmocnień.

Na rysunkach obok przedstawiono szczegóły stropu gęstożebrowego na belkach prefabrykowanych - typu FERT.